Bioloji Təbabət-İnteqrativ Sağlamlıq Mərkəzinin rəhbəri Elxan Yaqubov: “Heydər Əliyev – Müasir Azərbaycan səhiyyəsinin memarı”

Azərbaycan Respublikasının tarixində elə bir lider var ki, onun xidmətləri dövlətimizin bütün sahələrində – iqtisadiyyatda, mədəniyyətdə, sosial siyasətdə və xüsusilə də səhiyyədə silinməz izlər buraxmışdır. Bu lider, adını xalqın yaddaşına əbədi yazdırmış Ulu Öndər Heydər Əliyevdir. Onun irəli sürdüyü uzaqgörən dövlətçilik siyasəti nəticəsində Azərbaycan səhiyyəsi keyfiyyətcə yeni bir mərhələyə qədəm qoymuş, milli səhiyyə sisteminin əsasları yaradılmışdır.

Heydər Əliyev sağlam cəmiyyətin formalaşdırılmasını hər zaman prioritet sahə kimi qiymətləndirmiş, vətəndaşın sağlamlığını dövlətin əsas vəzifəsi hesab etmişdir. Onun rəhbərliyi dövründə həyata keçirilən islahatlar və fundamental yanaşmalar bu gün də öz nəticələrini verməkdədir. Təsadüfi deyil ki, çağdaş Azərbaycan səhiyyəsinin inkişaf yolu məhz Heydər Əliyevin müdrik qərarları, praqmatik baxışı və insana verilən yüksək dəyər ilə başlandı.

Ulu Öndər Heydər Əliyev hələ sovetlər dönəmində Azərbaycan rəhbərliyinə gəldiyi ilk illərdən sağlamlıq sahəsini inkişaf etdirmək məqsədilə ciddi təşəbbüslər irəli sürdü. Bu dövrdə təkcə Bakıda deyil, ölkənin müxtəlif regionlarında səhiyyə ocaqları, sanatoriyalar, dispanserlər və ixtisaslaşmış tibb müəssisələri tikilərək istifadəyə verildi. Tibbi kadrların hazırlanmasına xüsusi önəm verildi, Moskva və digər böyük şəhərlərdə ali təhsil almağa göndərilən gənc azərbaycanlı həkimlər sonradan müasir biliklərlə vətənə qayıdaraq milli səhiyyənin inkişafında fəal iştirak etdilər. Bu məqsədlə Heydər Əliyev tərəfindən Azərbaycan Tibb Universitetinin maddi-texniki bazası gücləndirildi, elmi-tədqiqat institutlarında aparılan araşdırmalara dəstək verildi.

Ulu Öndərin uzaqgörən siyasətinin nəticəsində, səhiyyənin inkişafı yalnız tibbi xidmətin səviyyəsinin yüksəldilməsi ilə məhdudlaşmadı. O, səhiyyə sisteminin strukturlaşması, idarəedilməsi və idarəetmə mexanizmlərinin təkmilləşdirilməsi istiqamətində də sistemli islahatlar həyata keçirdi. Həmin islahatların mərkəzində isə insan amili dayanırdı – vətəndaşların sağlam həyat tərzi, profilaktik tədbirlərin gücləndirilməsi və tibbi xidmətə əlçatanlıq əsas hədəflər idi.

Müstəqillik dövrünün başlanğıcı Azərbaycan üçün böyük sınaqlarla dolu oldu. Siyasi qeyri-sabitlik, torpaqlarımızın işğalı, iqtisadi tənəzzül və digər çətinliklər səhiyyə sistemini də ağır vəziyyətə salmışdı. Məhz belə bir dönəmdə, xalqın təkidli tələbi ilə 1993-cü ildə yenidən hakimiyyətə qayıdan Heydər Əliyev, milli dövlətçiliyin bərpası və inkişafı ilə yanaşı səhiyyənin dirçəldilməsini də prioritet sahələrdən biri kimi müəyyənləşdirdi. O, bütün çətinliklərə baxmayaraq, səhiyyəyə ayrılan dövlət vəsaitlərinin artırılmasına nail oldu, yeni tibb müəssisələrinin açılmasını, mövcud olanların isə əsaslı şəkildə təmir olunmasını təmin etdi.

Tibbi islahatlar kontekstində Ulu Öndərin diqqət yetirdiyi əsas məsələlərdən biri də tibb işçilərinin sosial rifahı idi. Onun təşəbbüsü ilə həkimlərin əmək haqları artırıldı, sosial müdafiə tədbirləri gücləndirildi, onların mənzil və digər sosial problemlərinin həllinə yönəlmiş qərarlar qəbul edildi. Bununla da səhiyyə sistemində çalışanların peşəkarlıq səviyyəsinin yüksəldilməsinə və bu peşəyə olan hörmətin bərpa edilməsinə ciddi təkan verildi.

Heydər Əliyevin səhiyyəyə verdiyi önəmi sübut edən ən mühüm faktlardan biri də onun tibbi təhsilin keyfiyyətinin artırılmasına göstərdiyi diqqətdir. O, hesab edirdi ki, səhiyyənin inkişafı yalnız infrastrukturla deyil, ilk növbədə savadlı, ixtisaslı kadrların yetişdirilməsi ilə mümkündür. Bu məqsədlə tibb universitetlərinə qəbul olunan tələbələrin sayına, keyfiyyətinə, onların elmi-təcrübi hazırlığına nəzarət gücləndirildi. Eyni zamanda, beynəlxalq təcrübənin öyrənilməsi üçün müxtəlif proqramlar həyata keçirildi.

Səhiyyənin inkişafı yalnız müalicə ilə məhdudlaşmamalı, profilaktika və sağlam həyat tərzinin təbliği də ön planda olmalıdır – bu, Ulu Öndərin daim vurğuladığı fikirlərdən idi. Onun təşəbbüsü ilə genişmiqyaslı maarifləndirici tədbirlər, sağlamlıq aksiyaları və ictimai sağlamlıq proqramları həyata keçirildi. Onun bu siyasəti nəticəsində, əhalidə sağlam həyat tərzinə maraq artdı, xəstəliklərin erkən aşkar olunması və qarşısının alınması istiqamətində ciddi irəliləyişlər müşahidə edildi.

Ulu Öndər Heydər Əliyevin səhiyyə sahəsindəki xidmətləri bu gün də öz təsirini göstərməkdədir. Onun əsasını qoyduğu milli səhiyyə strategiyası bu gün Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilir. İcbari tibbi sığortanın tətbiqi, müasir xəstəxanaların tikilməsi, regionlarda tibb müəssisələrinin yenidən qurulması, yüksək texnologiyalı tibbi avadanlıqlarla təchizat və beynəlxalq əməkdaşlığın genişləndirilməsi – bütün bunlar məhz Ulu Öndərin müəyyən etdiyi inkişaf yolunun ardıcıl şəkildə davam etdirildiyini sübut edir.

Heydər Əliyev səhiyyəni sadəcə bir dövlət sektoru kimi deyil, milli təhlükəsizliyin, sosial rifahın və insan inkişafının əsas təminatçısı kimi dəyərləndirirdi. Onun bu dərin yanaşması sayəsində, səhiyyə bu gün strateji əhəmiyyətli sahə kimi inkişaf edir, cəmiyyətin həyatında mühüm rol oynayır. Xüsusilə pandemiya dövründə bu yanaşmanın nə qədər düzgün və uzaqgörən olduğunu bir daha şahidi olduq.

Bir bioloji təbabət və inteqrativ sağlamlıq mərkəzinin rəhbəri kimi mən Heydər Əliyevin “insan sağlamlığı dövlətin sərvətidir” fikrini fəaliyyətimizin əsas fəlsəfəsi hesab edirəm. Ulu Öndər səhiyyədə yalnız klassik yanaşmaları deyil, alternativ və təbii müalicə üsullarının da inkişafına şərait yaratmışdır. Hələ sovet dövründə xalq təbabəti, sanator-kurort sistemi və profilaktik tibb sahəsində həyata keçirilən tədbirlər bu gün yeni formada davam etdirilir. İnkişaf etmiş ölkələrin təcrübəsindən bəhrələnən Azərbaycanda artıq inteqrativ tibbin əhəmiyyəti artır, təbii müalicə üsulları rəsmi tibb sistemi ilə uyğunlaşdırılaraq insanların sağlamlığına daha geniş spektrli yanaşmalar təqdim olunur.

Ulu Öndər Heydər Əliyevin səhiyyəyə verdiyi töhfələri sadalamaqla bitirmək mümkün deyil. Onun hər bir addımı, hər bir təşəbbüsü insan sağlamlığının qorunmasına xidmət etmişdir. Səhiyyənin siyasətini yalnız bugünkü problemlərlə deyil, gələcək nəsillərin sağlam inkişafı ilə bağlamaq onun böyük strateji baxışının nəticəsi idi. Bu gün sağlam gənclik, yüksək bilikli həkimlər və vətəndaşların tibbi maarifliliyi məhz həmin strateji baxışın bəhrələridir.

Heydər Əliyev Azərbaycan xalqına yalnız siyasi sabitlik və iqtisadi inkişaf deyil, eyni zamanda sağlam həyat və firavan gələcək bəxş etdi. Onun adı, yalnız tarixdə deyil, hər bir vətəndaşın ürəyində yaşayır. Çünki o, insanı və onun sağlamlığını daim dövlətin mərkəzinə qoyan lider idi.

Biz – müasir tibb sahəsində çalışanlar – bu böyük irsdən güc alırıq. Elmi əsaslara, humanizmə, müasir texnologiyalara və sağlam həyat fəlsəfəsinə əsaslanan iş prinsipimizi Ulu Öndərin bizə qoyduğu vəsiyyət kimi qəbul edirik. Onun işığını yolumuza nur, irsini isə məsuliyyət kimi daşıyırıq.

Ruhun şad olsun, Ulu Öndər! Sənin yaratdığın sağlam və müasir Azərbaycan xalqınla birlikdə yüksəlməkdədir.

Elxan Yaqubov

Bioloji Təbabət-İnteqrativ Sağlamlıq Mərkəzinin rəhbəri