Mobil Notariat Tətbiqinin Məqsədi və Əhəmiyyəti

"Mobil notariat" tətbiqi vasitəsilə elektron qaydada notariat xidmətlərinin göstərilməsi müasir dövrdə notariat işlərinin effektivliyini və əlçatanlığını artırmaq məqsədi ilə həyata keçirilən tədbirlərdən biridir. Bu mövzuya dair geniş məlumat aşağıdakı alt bölmələrdə təqdim edilir:

1. Mobil Notariat Tətbiqinin Məqsədi və Əhəmiyyəti

Mobil notariat tətbiqi, vətəndaşların notariat xidmətlərinə mobil cihazlar vasitəsilə daha rahat və sürətli çıxışını təmin etmək üçün yaradılmış rəqəmsal platformadır. Bu tətbiqin əsas məqsədləri:

Xidmətlərin əlçatanlığının artırılması: Vətəndaşlar evdən və ya ofisdən çıxmadan notariat xidmətlərindən yararlana bilərlər.

Vaxtın və resursların qənaəti: Fiziki olaraq notariat ofislərinə getməyə ehtiyac olmadan sənədlərin təsdiqi mümkündür.

Şəffaflıq və təhlükəsizlik: Elektron imza və şifrələmə texnologiyaları vasitəsilə sənədlərin təhlükəsizliyi və şəffaflığı təmin edilir.

2. Tətbiqin Funksiyaları

Mobil notariat tətbiqi vasitəsilə bir sıra notariat xidmətləri elektron qaydada həyata keçirilir:

Sənədlərin təsdiqi və təsdiq olunması: Müxtəlif hüquqi sənədlərin (müqavilələr, vəsiyyətnamələr, ərizələr və s.) elektron qaydada təsdiqi.

Elektron imza: Hüquqi sənədlərin elektron imza ilə təsdiqi və bu imzanın hüquqi qüvvəyə malik olması.

Məlumatların doğrulanması: Sənədlərin və məlumatların doğruluğunun və təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün doğrulama prosesləri.

Onlayn məsləhət: Notariat işçilərindən onlayn məsləhət almaq imkanı.

3. Tətbiqin İstifadə Qaydaları

Mobil notariat tətbiqindən istifadə etmək üçün aşağıdakı addımlar atılmalıdır:

Tətbiqin yüklənməsi və quraşdırılması: Vətəndaşlar mobil cihazlarına mobil notariat tətbiqini yükləyir və quraşdırırlar.

Qeydiyyat və avtorizasiya: Tətbiqdə istifadəçi qeydiyyatdan keçərək öz şəxsi məlumatlarını daxil edir və avtorizasiya prosesindən keçir.

Elektron imza yaratma: Elektron imzanın yaradılması və doğrulama prosesini tamamlayır.

Xidmət seçimi və müraciət: İstifadəçi notariat xidmətlərini seçir və lazımi sənədləri tətbiqə yükləyir.

Sənədlərin təsdiqi: Tətbiq vasitəsilə notariat işçisi sənədləri təsdiqləyir və təsdiq olunmuş sənədlər istifadəçiyə elektron qaydada təqdim edilir.

4. Hüquqi Çərçivə

Mobil notariat tətbiqi vasitəsilə notariat xidmətlərinin göstərilməsi üçün müvafiq qanunvericilik bazası mövcuddur. Bu bazaya aşağıdakılar daxildir:

Elektron imza haqqında qanun: Elektron imzanın hüquqi qüvvəsini və tətbiq qaydalarını müəyyən edən qanunvericilik aktları.

Elektron notariat haqqında qanun: Elektron notariat xidmətlərinin göstərilməsi və bu xidmətlərin hüquqi tənzimlənməsi qaydalarını müəyyən edən qanunlar.

5. Təhlükəsizlik və Məxfilik

Mobil notariat tətbiqinin təhlükəsizliyi və məxfiliyi təmin etmək üçün bir sıra tədbirlər həyata keçirilir:

Şifrələmə texnologiyaları: Məlumatların və sənədlərin şifrələnməsi və təhlükəsiz saxlanılması.

Giriş nəzarəti: Tətbiqə girişin yalnız avtorizasiya olunmuş istifadəçilər üçün mümkün olması.

Məlumatların doğrulanması: İstifadəçi məlumatlarının və sənədlərin doğruluğunun yoxlanılması prosesləri.

6. Əsas Çətinliklər və Həlli Yolları

Mobil notariat tətbiqi vasitəsilə elektron notariat xidmətlərinin göstərilməsində bir sıra çətinliklər mövcuddur və onların həlli yolları aşağıdakılardır:

Texnoloji infrastruktura çıxış: Vətəndaşların lazımi texnoloji infrastruktura çıxışının təmin edilməsi.

Maarifləndirmə və təlim: Vətəndaşların və notariat işçilərinin rəqəmsal texnologiyalar və mobil notariat tətbiqi barədə məlumatlandırılması və təlimlərin keçirilməsi.

Hüquqi uyğunluq: Elektron notariat xidmətlərinin hüquqi tənzimlənməsi və qanunvericilik bazasının müasir tələblərə uyğunlaşdırılması.

7. Gələcək Perspektivlər

Mobil notariat tətbiqi gələcəkdə daha da genişlənəcək və inkişaf edəcəkdir. Bu istiqamətdə bir sıra perspektivlər mövcuddur:

Yeni xidmətlərin əlavə edilməsi: Mobil notariat tətbiqi vasitəsilə göstərilən xidmətlərin genişləndirilməsi və yeni funksiyaların əlavə edilməsi.

Beynəlxalq əməkdaşlıq: Digər ölkələrlə elektron notariat sahəsində əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsi və təcrübə mübadiləsinin həyata keçirilməsi.

Texnoloji yeniliklərin tətbiqi: Süni intellekt və blokçeyn texnologiyaları kimi yeniliklərin mobil notariat tətbiqinə inteqrasiyası.

Mobil notariat tətbiqi vətəndaşların notariat xidmətlərinə çıxışını asanlaşdırmaq və bu xidmətlərin daha səmərəli və şəffaf olmasını təmin etmək üçün mühüm bir addımdır. Bu tətbiqin uğurlu həyata keçirilməsi üçün həm dövlət orqanlarının, həm də vətəndaşların əməkdaşlığı və aktiv iştirakı zəruridir.

Ədliyyə sistemində elektronlaşma (rəqəmsallaşma) sistemi ədliyyə xidmətlərinin effektivliyini, şəffaflığını və əlçatanlığını artırmaq məqsədi ilə həyata keçirilən tədbirlər və texnoloji həllərin cəmini əhatə edir. Bu sistem müasir informasiya-kommunikasiya texnologiyalarının (IKT) tətbiqi ilə ədliyyə proseslərinin avtomatlaşdırılması və rəqəmsal platformalara keçidi nəzərdə tutur. Bu mövzunu geniş şəkildə aşağıdakı alt bölmələrdə araşdıra bilərik:

1. Elektron Ədliyyə Sistemi

Elektron Ədliyyə Sistemi (E-Ədliyyə) müxtəlif ədliyyə xidmətlərini bir araya gətirən vahid platformadır. Bu platforma vətəndaşlara, vəkillərə, hakimlərə və digər ədliyyə işçilərinə daha rahat və sürətli xidmətlər təqdim edir. E-Ədliyyə sistemi aşağıdakı komponentləri əhatə edir:

Elektron məhkəmə (e-məhkəmə): Məhkəmə proseslərinin rəqəmsallaşdırılması, məhkəmə sənədlərinin elektron təqdimatı və məhkəmə işlərinin onlayn izlənməsi.

Elektron notariat (e-notariat): Notariat xidmətlərinin rəqəmsallaşdırılması, sənədlərin elektron təsdiqi və onlayn qeydiyyatı.

Elektron qeydiyyat (e-qeydiyyat): Şəxsiyyət vəsiqələrinin, nikahların, doğum və ölüm hallarının elektron qeydiyyatı və sənədləşdirilməsi.

Elektron icra (e-icra): Məhkəmə qərarlarının icrası proseslərinin avtomatlaşdırılması və onlayn izlənməsi.

2. Rəqəmsal Texnologiyaların Tətbiqi

Ədliyyə sistemində rəqəmsal texnologiyalar aşağıdakı istiqamətlərdə geniş istifadə olunur:

Verilənlər bazası və məlumat sistemləri: İstintaq, məhkəmə və icra proseslərində məlumatların rəqəmsal bazalarda saxlanılması və analiz edilməsi.

Onlayn xidmətlər: Vətəndaşların elektron müraciətləri, sorğuları və məlumatların alınması üçün onlayn platformaların yaradılması.

Elektron imza: Hüquqi sənədlərin və müqavilələrin elektron imza ilə təsdiqlənməsi.

Mobil tətbiqlər: Ədliyyə xidmətlərinin mobil cihazlar vasitəsilə əlçatanlığının təmin edilməsi.

3. Şəffaflıq və Hesabatlılıq

Elektronlaşma sistemi şəffaflığı və hesabatlılığı artırmaq üçün müxtəlif mexanizmlər təqdim edir:

İctimai nəzarət: Vətəndaşlar və qeyri-hökumət təşkilatları elektron sistem vasitəsilə ədliyyə xidmətlərinin fəaliyyətini izləyə bilərlər.

Hesabat sistemləri: Ədliyyə qurumlarının fəaliyyətləri və nəticələri barədə müntəzəm hesabatların hazırlanması və ictimaiyyətə təqdim edilməsi.

4. Təlim və Maarifləndirmə

Ədliyyə işçilərinin və vətəndaşların rəqəmsal texnologiyalar və elektron sistemlərdən istifadəsini təmin etmək məqsədilə təlim və maarifləndirmə tədbirləri keçirilir:

Təlim proqramları: Ədliyyə işçiləri üçün rəqəmsal texnologiyalar və elektron sistemlər üzrə müntəzəm təlimlərin təşkili.

Maarifləndirmə kampaniyaları: Vətəndaşlar arasında elektron ədliyyə xidmətlərinin üstünlükləri və istifadə qaydaları barədə məlumatlandırma kampaniyalarının həyata keçirilməsi.

5. Əsas Çətinliklər və Çıxış Yolları

Ədliyyə sisteminin elektronlaşdırılması prosesində bir sıra çətinliklər və onların həlli yolları vardır:

Texniki infrastruktur: Elektron xidmətlərin göstərilməsi üçün lazımi texniki infrastrukturun qurulması və modernləşdirilməsi.

Kibertəhlükəsizlik: Elektron sistemlərin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi və məlumatların qorunması üçün effektiv tədbirlərin görülməsi.

Qanunvericilik uyğunluğu: Elektronlaşma proseslərinin hüquqi tənzimlənməsi və müvafiq qanunvericilik bazasının yaradılması.

Elektronlaşma sisteminin tətbiqi ədliyyə proseslərini daha şəffaf, əlçatan və səmərəli etməklə yanaşı, vətəndaş məmnuniyyətini də artırır. Bu istiqamətdə görülən işlər ədliyyə sisteminin modernləşdirilməsi və müasir dövrün tələblərinə uyğunlaşdırılması üçün mühüm addımlardır.

Cəsarət Qasımov

Beyləqan rayon 1 saylı notariat ofisinin xüsusi notariusu