2020-ci ildə 44 günlük Vətən müharibəsi Azərbaycanın tarixinə qızıl hərflərlə yazıldı. Prezident cənab İlham Əliyev Azərbaycan respublikasının ərazi bütövlüyünü tam təmin etdi

2020-ci ildə baş vermiş 44 günlük Vətən müharibəsi Azərbaycanın tarixində əhəmiyyətli bir dönüş nöqtəsi kimi yadda qaldı. Bu müharibə təkcə ölkəmizin ərazi bütövlüyünün bərpası üçün deyil, həm də xalqımızın milli birliyinin, dövlətin gücünün və liderliyinin qələbəsi olaraq tarixin səhifələrinə qızıl hərflərlə yazıldı. Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə aparılan bu mübarizə Azərbaycanın uzun illərdən bəri gözlədiyi ədalətin bərpa olunmasına gətirib çıxardı və Qarabağ, musiqi və mədəniyyət beşiyi kimi sayılan əzəli torpaqlarımız işğaldan azad edildi.

Qarabağın işğalı 1990-cı illərin əvvəllərində baş vermişdir və bu, Azərbaycanın torpaq bütövlüyünə böyük bir zərbə vurmuşdu. Ermənistanın işğalçı siyasəti nəticəsində Dağlıq Qarabağ və onun ətrafındakı 7 rayon işğal olundu. Bu işğal yalnızca torpaq itkisi deyil, eyni zamanda, yüz minlərlə azərbaycanlının doğma yurd-yuvalarından didərgin düşməsi, onların qaçqın və məcburi köçkün vəziyyətinə düşməsi ilə nəticələndi. İşğal nəticəsində Azərbaycanın tarix və mədəniyyət abidələri dağıdıldı, əhali öz doğma evlərinə qayıda bilmədi. Bu illər ərzində Azərbaycan xalqı və dövlətinin qarşısında duran əsas vəzifələrdən biri Qarabağın işğaldan azad edilməsi və ölkənin ərazi bütövlüyünün bərpası idi.

Bu illər ərzində beynəlxalq arenada müxtəlif müzakirələr aparılsa da, BMT-nin qəbul etdiyi 4 qətnaməyə baxmayaraq, Ermənistan işğal etdiyi torpaqlardan çıxmadı. Diplomatik yollarla sülh əldə etmək cəhdləri isə nəticəsiz qaldı. 2016-cı ilin Aprel döyüşləri, daha sonra Tovuz döyüşləri göstərdi ki, Azərbaycan ordusu hazırdır və xalqımız bu torpaqların geri qaytarılması uğrunda sona qədər mübarizə aparmağa qərarlıdır.

2020-ci ilin 27 sentyabrında Ermənistan silahlı qüvvələri növbəti dəfə təxribatlar törədərək Azərbaycan mövqelərinə hücum etdilər. Bu hücum Azərbaycan Ordusunun əks-hücum əməliyyatlarına başlamasına səbəb oldu və bununla da 44 günlük Vətən müharibəsi başladı. Bu müharibə xalqımızın illərlə gözlədiyi ədaləti bərpa etmək, Qarabağı işğaldan azad etmək uğrunda böyük bir mübarizə idi.

Azərbaycan Ordusu, Prezident İlham Əliyevin qətiyyətli rəhbərliyi altında, hərbi və strateji üstünlüklərindən istifadə edərək, Ermənistanın hərbi mövqelərinə güclü zərbələr endirdi. Dronların geniş istifadəsi, texnologiyanın uğurlu tətbiqi və yüksək motivasiya Azərbaycan Ordusunun sürətli irəliləməsini təmin etdi. İlk günlərdən Azərbaycan qüvvələri Füzuli, Cəbrayıl, Zəngilan və Qubadlı kimi strateji əhəmiyyətli rayonları işğaldan azad etdi.

Müharibənin ən həlledici məqamlarından biri isə Şuşa şəhərinin azad olunması oldu. Azərbaycanın tarixi və mədəniyyət beşiyi sayılan Şuşa 8 noyabr 2020-ci il tarixində rəşadətli Azərbaycan Ordusu tərəfindən işğaldan azad edildi. Şuşanın azad edilməsi Ermənistanı sarsıtdı və onların hərbi cəbhədəki müqavimətini qırdı. Şuşanın azad olunması ilə Azərbaycanın qələbəsi artıq qaçılmaz idi.

2020-ci il noyabrın 10-da Ermənistan məğlubiyyətini qəbul edərək, Rusiya vasitəçiliyi ilə atəşkəs sənədini imzalamağa məcbur oldu. Bu sənədin imzalanması ilə Dağlıq Qarabağ və ətraf rayonların Azərbaycana qaytarılması təmin edildi. Bu qələbə Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tam bərpa etməklə yanaşı, bölgədə yeni bir reallıq yaratdı.

44 günlük müharibə Azərbaycanın hərbi qüdrətini, xalqın iradəsini və Prezident İlham Əliyevin qətiyyətli liderliyini nümayiş etdirdi. Azərbaycan xalqı və ordusu bu mübarizədə bir yumruq kimi birləşərək torpaqlarımızın azadlığı uğrunda canlarını fəda etdi. Müharibə zamanı minlərlə şəhid verildi, lakin bu şəhidlər Azərbaycanın torpaqlarının azad olunmasına böyük töhfə verdilər. Şəhidlərimizin qanı ilə suvarılmış torpaqlarımız artıq azaddır və Azərbaycanın əbədi sərhədləri çərçivəsindədir.

Azərbaycanın Vətən müharibəsi həm də dünyada yeni bir nizamın qurulmasına səbəb oldu. Regionda güc balansı dəyişdi və Ermənistanın işğal siyasəti tam iflasa uğradı. Azərbaycan, öz torpaqlarını beynəlxalq hüquqa uyğun olaraq azad etməklə yanaşı, Ermənistanı məcbur etdi ki, gələcəkdə bu cür təcavüzkar siyasətdən əl çəksin. Ermənistan üçün bu müharibə böyük bir məğlubiyyət oldu, lakin Azərbaycan üçün isə bu, tarixi bir ədalətin bərpası idi.

Müharibədən sonra Qarabağda genişmiqyaslı bərpa və yenidənqurma işləri başlandı. Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında dövlətimiz işğaldan azad edilmiş ərazilərin bərpasına böyük diqqət yetirir. Qarabağda infrastruktur layihələri həyata keçirilir, yeni yollar, hava limanları tikilir, şəhər və kəndlər yenidən qurulur. Məcburi köçkünlər artıq doğma torpaqlarına qayıtmağa başlayır və bu, Azərbaycanın ən böyük qələbələrindən biridir.

Şuşa şəhəri, Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı elan edildi və orada geniş miqyaslı tədbirlər təşkil olunmağa başlandı. Şuşanın tarixi və mədəniyyət abidələri bərpa olunur, şəhər öz əvvəlki əzəmətinə qovuşur. Qarabağın digər bölgələrində də bərpa işləri sürətlə davam edir və bu torpaqlar Azərbaycanın iqtisadi və mədəni həyatına yenidən inteqrasiya olunur.

2020-ci il Vətən müharibəsi Prezident İlham Əliyevin qətiyyətli liderliyini və xalqın iradəsini nümayiş etdirdi. Prezident Əliyev müharibə dövründə beynəlxalq diplomatik arenada uğurlu fəaliyyət göstərdi və Azərbaycan ordusunun zəfərini təmin etmək üçün həm hərbi, həm də siyasi arenada mühüm addımlar atdı. Onun liderliyi altında Azərbaycan həm hərbi sahədə, həm də diplomatik masada qələbə qazandı.

Xalqın iradəsi və birliyi də bu müharibənin ən önəmli amillərindən biri idi. Azərbaycan xalqı bütün gücü ilə dövlətin və ordunun arxasında durdu. İnsanlar cəbhəyə dəstək nümayiş etdirir, əsgərlər üçün yardım toplayır, hərbiçilərimizə maddi və mənəvi dəstək göstərirdilər. Bu milli birlik və həmrəylik Azərbaycanı qələbəyə apardı.

2020-ci ildə 44 günlük Vətən müharibəsi Azərbaycanın tarixində əlamətdar bir dövr kimi yadda qaldı. Bu müharibə təkcə Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü təmin etməklə qalmadı, həm də xalqımızın milli iradəsinin, birliyinin və gücünün göstəricisi oldu. Prezident İlham Əliyevin liderliyi altında qazanılan bu qələbə Azərbaycan tarixində qızıl hərflərlə yazıldı. Qarabağ, Azərbaycan xalqının qanı və canı bahasına azad olundu və bu torpaqların gələcəyi Azərbaycanın milli iradəsinə uyğun olaraq formalaşacaq. Bu gün Qarabağ azaddır, sabah isə bu torpaqlar sülh və inkişafın beşiyi olacaq.

Bəli, Qarabağ, Azərbaycanın musiqi beşiyi sayılan qədim və tarixi torpaqları, 2020-ci ildəki Vətən müharibəsi nəticəsində işğaldan azad edildi. Qarabağ təkcə Azərbaycanın tarixi və mədəniyyətinə deyil, həm də musiqi irsinə verdiyi töhfələrlə tanınır. Şuşa şəhəri, xüsusilə, Azərbaycan muğamının və xalq musiqisinin beşiyi kimi məşhurdur. Üzeyir Hacıbəyov, Bülbül, Natəvan kimi böyük musiqi və mədəniyyət xadimlərinin doğma vətəni olan Qarabağ, musiqiçilərin ilham mənbəyi olmuşdur.

İşğal illərində Qarabağın musiqi məbədləri dağıdıldı, mədəniyyət ocaqları məhv edildi, ancaq xalqımızın ruhunda bu torpaqların musiqi mirası hər zaman yaşadı. 2020-ci ilin noyabr ayında Şuşanın azad edilməsi ilə Qarabağın musiqi ruhu yenidən dirçəldi. Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə qazanılan bu tarixi qələbə Qarabağın əzəli sahiblərinə qaytarılmasını təmin etdi, musiqi və mədəniyyət məbədləri isə bərpa edilmək üzrədir. Şuşa indi Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı elan olunub və mədəniyyətimiz yenidən bu torpaqlarda canlanır.

Qarabağın azadlığı həm də Azərbaycanın musiqi irsinin yaşaması və dünyaya tanıdılması üçün böyük bir zəfər oldu.

Vüsal Zamanov

Cəbrayıl şəhər uşaq musiqi məktəbinin dir