Menu
Xəbər Lenti
14 İyun 2025 18:10Manşet / Gündəm

15 İyun – Milli Qurtuluş Günü: Azərbaycan dövlətçiliyinin xilası

 

Zərniyar Kərimova

Xeyriyyəçi, vətənpərvər xanım 



Azərbaycan Respublikasının müasir tarixində dərin iz buraxan, millətin taleyini dəyişən, dövlətçiliyin möhkəm təməllər üzərində yenidən qurulmasına səbəb olan ən mühüm günlərdən biri 15 iyun – Milli Qurtuluş Günüdür. Bu gün, sadəcə bir siyasi təyinatın ildönümü deyil, bir xalqın məhv olmaq təhlükəsindən xilas olaraq ayağa qalxmasının, öz lideri ətrafında sıx birləşməsinin və müstəqilliyini qorumasının rəmzidir.

1991-ci ildə SSRİ-nin dağılması ilə Azərbaycan müstəqilliyini bərpa etsə də, bu azadlıq ciddi daxili və xarici təhdidlər, dərin sosial-siyasi böhranlarla müşayiət olunurdu. Xalq Cəbhəsi hakimiyyəti dövründə ölkədə idarəçilik səriştəsizliyi, hüquqi anarxiya və sabitliyin olmaması xalqın həyatını daha da ağırlaşdırdı. Ermənistanla davam edən müharibə, işğallar və köçkün problemi ölkədə ümidsizlik yaratmışdı.

1993-cü ilin yayına qədər ölkədə tam bir xaos hökm sürürdü. Gəncədə baş verən qiyam, bölgələrdə separatçı meyllər, silahlı birləşmələrin idarədən çıxması və mərkəzi hakimiyyətin zəifləməsi Azərbaycanı vətəndaş müharibəsi təhlükəsi ilə üz-üzə qoydu. Ölkənin parçalanması real təhlükəyə çevrilmişdi. Bu gərgin və ziddiyyətli vəziyyətdə xalqın bircə ümidi vardı – siyasi təcrübəsi, dövlətçilik bacarığı ilə tanınan və Naxçıvanda yaşayan Heydər Əliyev.

Xalqın və siyasi dairələrin çağırışı ilə 1993-cü ilin iyununda Heydər Əliyev Bakıya dəvət olundu. 15 iyun 1993-cü il tarixində o, Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin sədri seçildi. Bu hadisə ilə ölkədə yeni bir dövr başladı – sabitliyin, dövlətçiliyin və hüquqi idarəetmənin qurulması dövrü.

Ulu Öndər Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışı ilə siyasi anarxiyaya son qoyuldu, silahlı qruplar zərərsizləşdirildi, dövlət institutları bərpa olundu. O, öz müdrikliyi və uzaqgörənliyi ilə xalqı parçalanmaqdan, ölkəni dağılmaqdan xilas etdi. Bu baxımdan 15 iyun günü Azərbaycan tarixində Qurtuluş günü adlandırıldı və rəsmi olaraq Milli Qurtuluş Günü elan edildi.

Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan dövlətçiliyi yalnız xilas olunmadı, həm də sistemli şəkildə yenidən quruldu. O, ilk növbədə ölkədə qanunun aliliyini təmin etdi, hakimiyyətin bütün qollarını bir-biri ilə koordinasiyalı işləyən orqanlara çevirdi. Dövlət idarəçiliyi peşəkarlıq üzərində formalaşdı.

1995-ci ildə qəbul olunan Konstitusiya hüquqi dövlətin əsasını qoydu. Demokratik prinsiplərə söykənən bu sənəd ölkənin siyasi sistemini müəyyənləşdirdi və gələcək inkişaf üçün hüquqi baza formalaşdırdı. Bu dövrdən etibarən ölkədə siyasi sabitlik, iqtisadi inkişaf, vətəndaş hüquqlarının qorunması istiqamətində mühüm addımlar atıldı.

Milli Qurtuluşdan sonra Azərbaycanın gələcək inkişafına təkan verən mühüm addımlardan biri də 1994-cü ildə imzalanmış “Əsrin müqaviləsi” oldu. Neft strategiyasının əsasını qoyan bu sənəd ölkəyə milyardlarla dollar sərmayə axınına səbəb oldu. Xarici investorlar Azərbaycana inandı, çünki ölkədə sabitlik, güclü liderlik və aydın gələcək planı vardı. Bu, dövlət büdcəsinin möhkəmlənməsinə, yeni iş yerlərinin açılmasına və infrastrukturun inkişafına imkan verdi.

1993-cü ilə qədər Azərbaycan Ordusu vahid komandanlıqdan məhrum idi. Heydər Əliyev hakimiyyətə gəldikdən sonra ordu quruculuğu prioritet sahəyə çevrildi. Müasir, milli və peşəkar ordu yaradıldı, hərbi texnika ilə təminat artırıldı, hərbçilərin sosial müdafiəsi gücləndirildi. Bu prosesin nəticəsində formalaşan güclü Azərbaycan Ordusu 2020-ci ildə 44 günlük Vətən müharibəsində şanlı Qələbə qazandı və torpaqlarımızın azad olunmasında mühüm rol oynadı.

Bu baxımdan Milli Qurtuluş Günü yalnız o dövrün xilası deyil, bu günün uğurlarının başlanğıcıdır.

15 iyun həm də xalqın öz liderinə inamının, milli birliyin və həmrəyliyin rəmzidir. Heydər Əliyev heç zaman şəxsi maraqları deyil, millətin gələcəyini düşünərək addım atdı. Onun məşhur sözləri bu gün də aktualdır: “Mən həyatımı xalqıma, dövlətimə həsr etmişəm.”

Bu sözlər əməldə sübut olundu. Ulu Öndərin xalqla birliyi, onun çağırışlarına səmimi cavabı, millətin dərdinə şərik olması Azərbaycanın gələcəyinə olan inamı bərpa etdi.

Ulu Öndər Heydər Əliyevin siyasi kursunu bu gün Prezident İlham Əliyev uğurla davam etdirir. Onun rəhbərliyi ilə Azərbaycan tarixinin ən güclü dövrünü yaşayır – siyasi sabitlik, iqtisadi inkişaf, müstəqil və milli maraqlara əsaslanan xarici siyasət, müasir ordu və qalib dövlət obrazı artıq reallıqdır. İlham Əliyev atasının qoyduğu irsi qorumaqla kifayətlənməyib, onu inkişaf etdirərək yeni zirvələrə aparıb.

Milli Qurtuluşun bəhrəsini bu gün Azərbaycanın suverenliyinin tam bərpasında, ölkə ərazisində dövlət nəzarətinin tam təmin olunmasında və beynəlxalq aləmdə güclənən nüfuzunda aydın şəkildə görmək mümkündür.

15 iyun – Milli Qurtuluş Günü Azərbaycanın müasir tarixinin dönüş nöqtəsidir. Bu tarix xalqın azadlığını, dövlətin müstəqilliyini, milli birliyi və siyasi sabitliyi təmin edən başlanğıcdır. Ulu Öndər Heydər Əliyevin xilasedici qayıdışı ilə Azərbaycan parçalanmaqdan xilas oldu, möhkəm təməllər üzərində yenidən quruldu və inkişaf yoluna qədəm qoydu.

Bu gün hər bir vətəndaş sabit və güclü Azərbaycanda yaşayırsa, bu, 15 iyunun xalqın taleyində oynadığı rola görədir. Məhz bu səbəbdən Milli Qurtuluş Günü yalnız keçmişin deyil, həm də gələcəyin zəfər günüdür.