Dünyanın ən şirin canlısı Xəzərdə yaşayır: İqlim dəyişikliyinə görə yox ola bilər

Qaynarinfo xəbər verir ki, bu barədə "Independent" nəşri "Nature Communications Earth & Environment" elmi jurnalında dərc olunmuş yeni tədqiqatlara əsasən xəbər verir.

Xəzər suitisi - dünyanın okeana çıxışı olmayan ən böyük su hövzəsində - yalnız Xəzər dənizində rast gəlinən yeganə dəniz məməlisidir. Alimlər bildirirlər ki, temperaturun artması nəticəsində Xəzərdə su səviyyəsi sürətlə aşağı düşməkdədir.

Yeni araşdırmalara görə, 2100-cü ilə qədər dənizin səviyyəsi 20 metrə qədər enə bilər. Bu isə təkcə Xəzər suitiləri deyil, eyni zamanda sahilyanı bioloji müxtəliflik üçün də fəlakətli nəticələrə yol aça bilər.

Xəzər dənizində bu suitilərlə yanaşı yüzlərlə balıq və onurğasız canlı növü də yaşayır. Burada yaşayan altı nəsli kəsilməkdə olan nərə balığı növü də bu prosesdən zərər çəkəcək. Su səviyyəsinin azalması onların kürüləmə məqsədilə çaylara çıxışını məhdudlaşdıracaq.

Xəzər suitilərinin çoxalması üçün qış aylarında geniş buzlaqlar sahəsinə ehtiyac var. Alimlər qeyd edir ki, su səviyyəsinin cəmi 5 metr azalması belə buzlaqların 81 faizinin yox olması deməkdir. Bu da pişiklərin nəsil artırmaq imkanlarını ciddi şəkildə məhdudlaşdıracaq.

Hazırda Xəzər dənizində 75 000-dən 270 000-ə qədər suitinin yaşadığı təxmin edilir. Halbuki XX əsrin əvvəllərində onların sayı təxminən 1 milyon idi. 2008-ci ildə Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə İttifaqı bu növü nəsli kəsilməkdə olan canlılar siyahısına daxil etmişdi.

Xəzər dənizi artıq uzun illərdir çirklənmə, həddindən artıq balıq ovlanması və invaziv növlərin yayılması kimi təhlükələrlə üzləşir. Su səviyyəsinin azalması nəticəsində dəniz pişiklərinin yaşadığı bütün quru sahələr də əlçatmaz olacaq. Üstəlik, bu dəyişiklik mövcud dəniz qoruq ərazilərinin də dənizdən uzaq düşməsinə səbəb ola bilər.